Էս նկարից սիրտս կտոր-կտոր է լինում, բայց չէի կարող չտեղադրել սա
66-ամյա ԿՈՄԻՏԱՍՆ է... ֆրանսիական գժանոցում (հենց գժանոցում):
Դեռ 1991թվականին էր պաշտոնապես կասկածի տակ դրվել Կոմիտասի խելագարության վարկածը: Երկար տարիներ փորձեր են արվել ուսումնասիրելու նրա հոգեբուժարանի արխիվային փաստաթղթերը, Ֆրանսիայում մարդու մահվանից միայն 150 տարի հետո է թույլատրվում ուսումնասիրել նրա բժշկական արխիվը, սակայն որոշ միջոցներով հաջողվում է ոսումնասիրել այն, որի ընթացքում էլ ապացուցվում է, որ Կոմիտասը չի խելագարվել, և չի տառապել շիզոֆրենիայով, երբ նա վերադարձել է Թուրքիայի աքսորից, թեեւ ընկճված, սակայն որեւէ հոգեկան խանգարման նշույլ չի ունեցել, ընդհակառակը՝ իր հանգստությամբ և ուժով հենց նա էր փրկում շատերին, բոլոր նրանք` ովքեր իրապես ծանր վիճակում էին և կորցրել էին ապրելու ուժն ու կյանքի հանդեպ հետաքրքրությունը՝ այդ սերը և հույսի փրկությունը ստանում էին հենց Կոմիտասից:
Մինչեւ 1922թ. վարդապետի վիճակը բարվոք էր եւ նույնիսկ որոշ ստեղծագործություններ հենց այդ շրջանում է արարում, բայց նույն թվականի աշնանը, երբ կրկին ընկճվածության նշույլներ են ի հայտ գալիս, Կոմիտասին տեղափոխում են Ֆրանսիա... հոգեբուժարան:
Կասկածներն ավելի շատ են քան դրանց մասին կարելի է խոսել, միայն այն փաստը, որ դեռ Կոստանդնուպոլսի հոգեբուժարանում Կոմիտասին թուրք բժիշկ էր բուժում տալով նրան անհասկանալի հոգեմետ դեղեր՝ արդեն իսկ շատ բան է ասում... այս ամենին հաջորդում է երաժշտական միջոցառման սուտ անվան տակ` վարդապետին Ֆրանսիա տանելու փաստը, որն իրականում հոգեբուժարանի տեղափոխումն էր, և այն, թե ինչպես են 48 տարեկան վարդապետին ախտորոշում «շիզոֆրենիա» այն դեպքում, երբ շիզոֆրենիան այդքան մեծ տարիքում գործնականում ԵՐԲԵՔ չի զարգանում...եւ վերջին ամենածանր փաստը՝ Կոմիտասի մահվան պատճառը եղավ օսթեիտը` արյան վարակումը, որն առաջացել էր ոտքերը հարելու արդյունքում, հոգեբուժարանում տրամդրած կոպիտ կոշիկները հագնելիս...
Այս դանդաղ մահը միակ ելքն էր լռեցնելու ԿՈՄԻՏԱՍԻՆ, 20-րդ դարի ամենահայտնի հային, Նա ողջ Եվրոպայում սիրված երաժշտագետ ու կոմպոզիտոր էր, եթե վարդապետը սկսեր խոսել եղեռնի ոճրագործությունների մասին, Աստված գիտի, թե ինչեր կարող էին լինել...
Ալվարդ ԿՈՇԿԱԿԱՐՅԱՆ
Top of Form
Մեկնաբանություններ
Ասում են...
-
Ասում են… Ինչո՞ւ մենք 2020 թվականին այդ պատերազմը չկանխեցինք։ Չէ՞ որ կարող էինք կոշտ զգուշացնել Ադրբեջանին, որ ուժային լուծում թույլ չենք տա։ Եվ ոչինչ էլ չէր լինի
-
Ասում են… Եթե չլիներ մեր չարամիտ միջամտությունը, ապա հայերի բացարձակ մեծամասնությունը, ըստ Սան Ստեֆանոյի պայմանագրի, հայտնվելու էր Ռուսաստանի պաշտպանության ներքո
-
Ասում են… Պարադիգմի կտրուկ փոփոխությունը և անցումը դեպի Եվրամիության հարթակ, մեր կարծիքով, անխուսափելիորեն կապված կլինի ՀՆԱ-ի անկման և հայկական բիզնեսին, տնտեսությանն ու Հայաստանի հասարակ քաղաքացիների կենսամակարդակին լուրջ հարվածների հետ։
-
Ասում են… Դոնալդ Թրամփի գլխավորած հանրապետական վարչակազմի ԱՄՆ-ում իշխանության վերադարձով Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո միջազգային գործընթացների Վաշինգտոնի ըմբռնումը նոր հարթություն է ձեռք բերել: Հունվարի 15-ին Սենատում այս հարցի վերաբերյալ նոր պետքարտուղար Մարկո Ռուբիոն շատ խոսուն հայտարարություններ արեց։
-
Ասում են Եթե ինչ-որ մեկը սեփական պատմությունը խեղաթյուրում է թշնամու բարեհաճությանը արժանանալու համար, նա հարգանքի արժանի չէ: Թուրքիան Հայաստանի հավերժական թշնամին է, նրանք հավերժական անեծքի տակ են հայոց կոտորածը կազմակերպելու համար:
-
Ասում են… «Զանգեզուրի միջանցքը» ներկայիս տեսքով մաքուր թուրքական պրոյեկտ է: Այդ միջանցքով Ադրբեջանը ոչնչից ստանալու է տարեկան 1,5 մլրդ դոլար եկամուտ, իսկ Թուրքիայի առջև բացվելու են Կասպից ծովի դարպասները, և մուտք է գործելու Կենտրոնական Ասիա
-
Ասում են Ռուսաստանի նախագահ Պուտինը Զանգեզուրի միջանցքի մասին ոչ մի նոր բան չի ասել Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմից հետո, որն ավարտվել է 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հայտարարությամբ։ Միևնույն ժամանակ, հայտնի չէ, թե այս հարցում Հայաստանը, Ադրբեջանը, Իրանը, Ռուսաստանն ու Թուրքիան ինչպես են «ընտելանալու» միմյանց:
-
Ասում են… Ռուսաստանի տարածքին հեռահար ճշգրիտ զենքերով հարվածներ հասցնելու հնարավորություն ՈՒկրաինայի ԶՈՒ-ն չունի, հետևաբար, եթե հայտարարվում է, որ ՈՒկրաինային թույլատրվում է նման հարվածներ հասցնել, ապա դա նշանակում է, որ ՆԱՏՕ-ն ուղիղ մտնում է կոնֆլիկտի մեջ Ռուսաստանի հետ
-
Ասում են… Վլադիմիր Պուտինի այցն Ադրբեջան պատմական իրադարձություն էր, քանի որ այն նշանավորեց Հարավային Կովկասում Ռուսաստանի գլխավոր դաշնակցի փոփոխությունը։ Ավելի քան 30 տարի Հայաստանն այդպիսի դաշնակից էր, բայց հիմա որոշել է անցնել Արևմուտքի կողմը՝ ներառյալ Ֆրանսիան, ԵՄ-ը և ԱՄՆ-ը
-
Նիկոլն արգելել է իրեն նկարել Արարատների ֆոնին Ըստ մերձնիկոլական շրջապատից տարածվող լուրերի` կապիտուլյանտ ոչնչությունը հրահանգել է իր աշխատակազմի լուսանկարիչներին և օպերատորներին իրեն չպատկերել Արարատ լեռների ֆոնին:
-
Ասում են… Մի շարք երկրներում, ցավոք, նաև Հայաստանում մեծ խանդավառություն չկար այն հարցում, որ Ռուսաստանն ինչ-որ կերպ վերահսկեր Հայաստանով լոգիստիկ ճանապարհը Նախիջեւանի և Ադրբեջանի հիմնական տարածքի միջև։ Այստեղ, նախ և առաջ, Թուրքիայի շահն է
-
Ասում են… Ես հստակ ասել եմ՝ նյութական որևէ ակնկալիք, կլինի կազմակերպություն կամ անձ, եթե ինքը ներգրավված է այս շարժմանը, չի կարող ունենալ, սկսած ինձնից, փոխարենը՝ մենք բոլորս կստանանք Հայրենիք ու Պատիվ
-
Ասում են… Հիմա մենք բավականին բարդ շրջան ենք ապրում մեր բարեկամ, եղբայրական Հայաստանի հետ հարաբերություններում։ Դա նույնիսկ ավելին է, քան եղբայրականը, քանի որ այստեղ ավելի շատ հայեր են ապրում, քան՝ բուն Հայաստանում
-
Ասում են Մարտի 8-ից առաջ Մեծ Բրիտանիայի և ԱՄՆ-ի դեսպանատները զգուշացնում էին իրենց քաղաքացիներին զգույշ լինել Մոսկվայում՝ չասելով, թե ինչ է կատարվում
-
Ասում են… Իհարկե, Բրյուսելը շահագրգռված է Հայաստան-ՀԱՊԿ կապի թուլացմամբ, իսկ Դաշինքի պաշտոնական խոսնակները մեկ անգամ չէ, որ հանրային լավատեսություն են հայտնել ՆԱՏՕ-ի հետ մերձեցման Հայաստանի հեռանկարների վերաբերյալ
Տարածաշրջանային
Ժամանակակից թուրք ազգը խառնարան է, որը յուրացրել է մյուս ժողովուրդների քաղաքակրթական ժառանգությունը
Ինչու Իրանում հարգանքով են մոտենում քրիստոնեական մշակույթի և եկեղեցիների հանդեպ, իսկ Թուրքիայում եկեղեցիները կամ ոչնչացնում են, կամ՝ մզկիթի վերածում:Պատճառները կարևոր են, հատկապես ներկայիս աշխարհաքաղաքական առումով:...
